Jaap Bijsterbosch

Jaap Bijsterbosch (Groningen 1951) maakt(e) zowel foto’s waarin het landschap en de locatie centraal staan, als plaatsen waarin menselijke aanwezigheid en menselijk gedrag de hoofdrol spelen. Het artificiële dorpslandschap en de omgeving van zijn woonplaats Diemen behoort daartoe, maar ook winkelstraten en pleinen in grote steden. Al heel lang voordat de selfies-hype losbarstte, maakte hij zelfportretten. Zijn werk is alom in de wereld geëxposeerd en gepubliceerd, van New York tot in Diemen.

Op zijn 16-e krijgt hij een V&D vergrotingskoker en kocht hij een Afga Clark. Op een warme augustusavond ontwikkelt hij zijn eerste filmpje op de zolder van het ouderlijk huis in Zwolle. De techniek was geleerd uit de Prisma fotoboeken van Peter Charpentier.

Fotografie is nog een hobby. Van 1973 tot 1979 is hij onderwijzer. Vanaf 1975 woont hij in Amsterdam. In het roemruchte centrum De Moor verdiept hij zich vanaf 1979 opnieuw in de fotografie via cursussen van Fons Timmer (“Elke goede foto gaat altijd over fotografie”) en Corinne Noordenbos. Ondertussen in leven blijvend via een parttime baantje als nachtwaker in een opvanghuis voor alleenstaande moeders en hun kinderen en de eerste professionele fotografische activiteiten. Zo verkoopt hij Italiaanse foto’s via een publicatie in het blad de Revisor.

In 1977 komt hij Petra tegen. Petra en Jaap gaan in 1978 samenwonen, trouwen in 1979 en krijgen twee fantastische zonen.

In 1983 maakt hij samen met Rob Ferençik een fotoreis naar Italië. Aan de hand van de resultaten hiervan ontvangen beide heren een opdracht van het Amsterdams Fonds van de Kunst voor een fotoreis naar Groot-Brittannië. Na nog 2 soloreizen in 1985 en 1986 naar GB heeft Jaap in het project “Those British Atmospheres” af, wat op vele plaatsen exposities en publicaties oplevert.
In zijn woonplaats maakt hij in 1983 en 1984 een serie over parapluweer Amsterdam in opdracht van de Amsterdamse Kunstraad,

Jaap wordt in 1985 docent bij De Moor. Een jaar later wordt hij parttime stafmedeweker fotografie, eerst betrokken bij de educatieve activiteiten en later ook bij het expositiebeleid en het welbekende Fotocafé. In 1988 wordt hij lid van de GKf.

Op reis kan Bijsterbosch de dagelijkse beslommeringen achter zich laten en zich volledig concentreren op fotografie. Bijvoorbeeld in 1988, 1990, 1991 bij reizen door Ierland, voor een groot deel gefinancierd door de Amsterdams Kunstraad. Het levert het project “Ireland on My Mind” op.
Na een reis in 1988 met een aantal fotografiestudenten naar Laugharne (Wales) in verband met een project in De Moor” over de dichter Dylan Thomas krijgt hij zelf in 1989 een opdracht voor het project “ A prospect of the Sea”. Hij gaat daarvoor weer naar Wales en maakt beelden naar aanleiding van de poëzie van Dylan Thomas.

Bijsterbosch neemt ontslag als stafmedewerker bij de Moor. Wel blijft hij als docent aan centrum verbonden, ook als dit in 1994 het Amsterdams Centrum voor Fotografie (ACF) gaat heten. Ondertussen gaat hij ook veel familiereportages en een enkele bedrijfsopdracht fotograferen.


In 1992 wordt zoon Bastiaan geboren, de doka aan huis wordt babykamer, en Jaap huurt een werkruimte in de buurt van de spoorlijn in Amsterdam-Oost. Elke vijf minuten hoort hij het bonken van de treinwielen op de spoorbrug, en hij bedenkt dat hij het ijzeren lint van de spoorwegen in de stad in panoramabeelden wil gaan vangen. Na een opdracht van het blad “Ons Amsterdam”, krijgt hij in 1993 een opdracht “IJzeren wegen in Noord-Holland” over de landschappelijke en infrastructurele gevolgen de spoorlijnen in de provincie. Voor de stad Utrecht doet hij in 1994 hetzelfde,

In 1994 wordt zoon Jonas geboren en ruimt Bijsterbosch meer tijd in voor het gezinsleven. Hij zegt zijn bestuursfunctie bij de GKf op, die hij vanaf 1991 bekleedde. Hij gaat vanaf 1995 workshops fotografie verzorgen voor de stichting “Buitenkunst”, welke elke zomer programma’s aanbiedt op het gebied van de schone kunsten.

In de jaren 90 en de jaren 10 van de 21-e eeuw werkt Jaap onder meer voor een campagne voor de Bilderberg Hotel keten, op de reproductieafdeling van het Gemeente Archief Amsterdam, maakt hij vele trouwreportages, werkt hij voor de uitgeverij Malmberg. Daarnaast zwerft hij door stad en land wat resulteert in een aantal vrije series. Van een serie over stad in de nacht tot een serie over bomen en bossen.

In 1999 en 2000 fotografeert hij voor de provincie Noord=Holland een project over de droogmakerijen de Beemster, de Schermer en de Eilandspolder. De resultaten hiervan spelen een prominente rol bij de manifestatie “Van Land tot Water” in het Gemeentemuseum van Alkmaar, die in 2001 wordt geopend door Kroonprins Willem-Alexander.

In eerste 10 jaren van de twintigste eeuw richt Jaap veel (groeps)exposities in, o.a. in galerie WM te Amsterdam en samen met Aloys Ginjaar voor de “Fotografenavond”, een informele ontmoetingsplek in Amsterdam. Uiteindelijk richt hij samen met Ginjaar in New York de tentoonstelling “Dutch Delight” in.(2011).

In 2004 koopt Jaap zijn eerste digitale camera. Al snel gebruikt hij de snelheid van digitaal fotografen in zowel opdrachtwerk als in vrij werk. Als zijn moeder in 2005 overlijdt, maakt hij een dagboekserie met de digitale camera. In 2008 begint hij als docent aan de fotoacademie Amsterdam.

In 2004 verhuist de familie Bijsterbosch naar Diemen. Er ontstaan een aantal lang doorlopende projecten: Diemer Landschappen, over zijn woonplaats Diemen, “Fragmentarische aard”, over fragmenten van stadsgewoel, Zelf, zelfportretten op regelmatige basis en nog een aantal kleinere series. Zijn laatste serie op film maakt hij in het dorp Doel in België. Zijn doka is sinds 2006 opgedoekt, hij verwerkt de negatieven van Doel digitaal.

Hierna werkt hij uitsluitend digitaal, en geniet dagelijks van de mogelijkheden die het digitaal werken in de fotografie hem biedt. Hij beschouwt het als en verrijking. 1000 foto’s is er een treffend voorbeeld van.

Diemen, 21 januari 2021.